Khái quát rối loạn chức năng đường ruột sau chấn thương tủy sống

Ngay sau chấn thương tủy sống, ruột rơi vào tình trạng liệt ruột và mất trương lực. Tình trạng này xuất hiện 24 giờ sau chấn thương và kéo dài khoảng 1 tuần. Các vấn đề đường ruột xảy ra 27% -> 62% người bệnh tổn thương tủy sống (SCI), phổ biến nhất là táo bón, chướng bụng, đau bụng, chảy máu trực tràng, trĩ, …

Các chức năng của ruột tái hoạt động gần như đồng thời, nhu động ruột làm việc trở lại đẩy chất bài tiết ra khỏi ruột và phản xạ dạ dày ruột xuất hiện. Sự khôi phục này có lẽ do ruột có hệ thống nội tại vẫn còn nguyên sau tổn thương tủy sống. Mặc dù, thần kinh nội tại của ruột bình thường nhưng tủy sống bị tổn thương khiến các tín hiệu từ não, từ thần kinh tự trị, thần kinh thân thể không đến ruột được. Do vậy, cảm giác đầy, mót đại tiện, kiểm soát tự chủ hoặc phản xạ bài tiết phân cũng bị mất.

Vì vậy, việc thực hiện các biện pháp giúp hỗ trợ chức năng đường ruột là hết sức quan trọng và cần thiết.

Phương pháp chăm sóc chức năng đường ruột ở người bệnh chấn thương tủy sống

Tập thể dục và hoạt động

Hoạt động thể chất giúp thúc đẩy nhu động ruột ở đại tràng, từ đó giúp cho phân di chuyển qua ruột và tránh táo bón. Người bệnh chấn thương tủy sống nên tự thực hiện càng nhiều chăm sóc cơ bản càng tốt, chẳng hạn như di chuyển, tắm rửa và thay quần áo, tập thể dục hàng ngày.

Chế độ ăn và uống nước

Chế độ ăn uống là cực kỳ quan trọng trong việc đạt được thành công trong việc chăm sóc đường ruột, những gì được ăn và ăn khi nào có ảnh hưởng đến chức năng của ruột.

Điều quan trọng hơn là phải ăn một chế độ ăn uống cân bằng đó là giàu trái cây, rau quả, bánh mì và ngũ cốc, để đảm bảo đủ một lượng chất xơ. Chất xơ giúp giữ nước và tăng thêm số lượng lớn phân, hỗ trợ sự chuyển động của phân qua ruột. Tuy nhiên ăn quá nhiều lượng chất xơ là không được khuyến cáo. Chế độ ăn uống cũng nên chứa một lượng vừa phải các sản phẩm từ sữa, thịt, cá. Thành phần có chứa chất béo và đường chỉ nên được tiêu thụ với một lượng nhỏ.

Có một lượng chất lỏng đầy đủ hàng ngày cũng là một điều cần thiết để tránh táo bón. Cơ thể đủ nước ngăn chặn được quá trình hấp thu nước ở đại tràng tránh được phân khô, cứng. Một lượng nước uống nhất định 2 lít hàng ngày là được khuyến cáo ở hầu hết các nước.

Kích thích phản xạ dạ dày –  ruột

Uống nước ấm sau ăn sáng hoặc bữa ăn tối 20 – 40 phút sẽ giúp làm tăng phản xạ dạ dày – ruột. Ăn uống giúp khởi động nhu động ruột trên toàn hệ thống tiêu hóa do đó giúp di chuyển phân qua ruột già đến trực tràng. Đây được gọi là phản xạ dạ dày – ruột.

Massage bụng

Massage giúp đẩy phân qua ruột già và để kích thích đại tràng đẩy phân xuống trực tràng. Bụng được massage nhẹ nhàng bằng một nắm tay nửa kín hay mu bàn tay, massage quanh bụng từ phía bên phải của bụng, lên rốn rồi sang trái.

Thuốc nhuận tràng

Thuốc nhuận tràng là không cần thiết cho tất cả người bệnh chấn thương tủy sống, thuốc chỉ nên sử dụng trong trường hợp cần thiết.

 Hoàng Thị Việt Ny